طبقه‌بندی کاربردی نرمکنندهها
نرمکنندهها در طبقه بندی مختص یه خود
نرمکنندهها متداول‌ترین مواد افزودنی مورد استفاده در صنعت پلاستیک هستند که می‌توانند باعث افزایش نرمی و انعطاف‌پذیری آن و کاهش گرانروی، دمای انتقال شیشه‌ای و مدول الاستیک شوند.
نرمکنندهها بر اساس ویژگی‌های حلالیت و سازگاری آن‌ها با PVC، به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند.
نرم‌کننده‌های اولیه با PVCسازگار هستند و پایداری و ماندگاری بیشتری در فرمولاسیون و محصول دارند، اما نرم‌کننده‌های ثانویه حلالیت و سازگاری محدودی با PVC دارند، به همین دلیل است که آن‌ها اغلب به مقدار کمتر و همراه با نرم‌کننده‌های اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای صادرات هر محصول شیمیایی به قاره اروپا می¬بایست تاییدیه سازمان ECHA یا گواهی REACH را دریافت کرد. در تصویر فوق نرمکنندهها هایی که مورد تایید این سازمان هستند به تصویر کشیده شده است.
پایداری حرارتی فرایندپذیری دوام در محصول فراریت کم انعطاف‌پذیری در دمای پایین بازدهی نرم-کننده سازگاری با pvc
فتالات با زنجیره کوتاه کربن (C8)
فتالات با زنجیره بلند کربن (C9 به بالا)
تریم‌لتیات‌ها
آلیفاتیکها
اپوکسیها
پارافین کلرینه شده
فسفاتها
: عملکرد خوب،
: عملکرد متوسط
: عملکرد منفی
مهم‌ترین و پرمصرفترین نرم‌کننده‌های PVC:
• فتالات‌ها
• دی‌استرهای‌آلیفاتیک
• فسفاتها
• اپوکسیها
• نرم‌کننده‌های پلیمری
• تریم‌لتیات‌ها
• نرم‌کننده‌های ویژه
.jpg)
فتالات‌ها
مهم‌ترین و پرمصرفترین نرم‌کننده‌های پلاستیکی متعلق به گروه فتالات‌ها یا همان استرهای‌اسید‌فتالیک شامل: دی‌اکتیل‌فتالات (DOP)، دی‌آمونیل‌فتالات (DINP)، دی‌ایزودسیل‌فتالات (DIDP)، دی‌هزوپتیل‌فتالات (DIHP)، دی‌ایزوتریدسیل‌فتالات (DTDP)، دی‌بوتیل‌فتالات (DBP)، دی ایزوبوتیل فتالات (DIBP)،بنزیل بوتیل فتالات (BBP)، دی ایزو انسیل فتالات (DIUP) و استرهای فتالیک الکل های خطی می‌باشند. ارزانترین و دردسترسترین نرمکننده موجود DOP است و به طور کلی ویژگی این گروه سازگاری خوب، فرآیندپذیری مناسب، فراریت کم، پایداری نوری و حرارتی خوب و قیمت نسبتا ارزان از ویژگی‌های این دسته از نرمکنندهها است. با افزایش تعداد کربن زنجیره یعنی گریدهایی مانند DINP، DIDP و DPHP میزان فراریت کاهش مییابد.
دی‌استرهای‌آلیفاتیک
رایج‌ترین اعضای این گروه دی‌اکتیل‌آدیپات (DOA) و دی‌ایزونونیل‌آدیپات (DINA) می‌باشند. از این گروه برای ایجاد انعطاف‌پذیری در دمای پایین استفاده می‌شود.
فسفاتها
تری‌ایلین‌فسفات (TXP)، تری‌تولیل‌فسفات (TTP)، تری‌بوتیل‌فسفات، تری (۲ اتیل‌هگزیل) فسفات و تری‌فنیل‌فسفات از رایج‌ترین اعضای این گروه هستند. سازگاری زیاد با PVC، مقاومت خوب در برابر حلال، فراریت کم، انعطاف‌پذیری در دمای کم از ویژگی‌های این دسته می‌باشند. اما نسبت به فتالات‌ها دارای قیمت بالاتری بوده و فقط برای مصارف خاص مثل پایداری شعله به کار می‌روند.
اپوکسیها
روغن سویای اپوکسید شده (ESO) پرمصرفترین مورد این دسته است و مصرف اصلی آن در صنایع غذایی و دارویی می‌باشد. سازگاری بالا با PVC، فراریت کم و مقاومت در برابر شست و شو از ویژگی‌های مهم این گروه می‌باشند و با اغلب پایدارکننده‌های فلزی مثل روی و کادمیوم اثر هم‌افزایی دارند.
نرم‌کننده‌های پلیمری
این دسته شامل پلی‌پروپیلن‌آدیپات، پلی‌پروپیل‌سباسات، اتیل‌وینیل‌استات، استیل‌تری‌بوتیل‌سیترات و محصولات ناشی از واکنش یک الکل گلیگول و یک دی‌کربوکسیلیک‌اسید می‌باشند. این دسته به دلیل وزن مولکولی نسبتا بالا و فراریت کم سازگاری خوبی با PVC دارند. این نرم کننده‌ها نسبتا گران هستند و خواص عملکردی آن‌ها در دماهای پایین ضعیف می‌باشد. ضمنا سرعت حل شدن آن‌ها در پلیمر بسیار کم و ویسکوزیته آن‌ها بالاست.
تریم‌لتیات‌ها
تریم‌لتیات‌ها شامل تری‌اکتیل‌تریم‌لتیات (TOTM) و تری‌ایزونونیل‌تریم‌لتیات (TINTM) می‌باشند و جهت استفاده در محصول با کاربرد دمای بالا و مقاوم در برابر استخراج به عنوان یک ضد اکسنده به کار می‌روند.
نرم‌کننده‌های ویژه
این دسته به علت مقاومت شیمیایی و دوام بالا برای مصارف خاص مانند فرمولاسیون‌های گرید غذایی یا زمانی که نیاز به چسبندگی آمیزه به فلز باشد به کار می‌روند. از اعضای مهم این گروه انواع پلی‌اکریلات‌های اشباع نشده و پربنزوات‌های شبکه‌ای شده را می‌توان نام برد.
کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.
