بررسی رویکرد جهانی جایگزینی استابیلایزرهای پایه سرب با ترکیبات بر پایه کلسیم-روی
امروزه به منظور جلوگیری از ورود فلزات سنگین به طبیعت و بدن انسان‌ها، کاهش ریسک کاربردهای الکتریکی پی‌وی‌سی، کم کردن هزینه بازیافت، ایجاد خواص بهتر و نیز بهبود رفتار رئولوژیکی محصولات، شرکت‌های مختلف به سمت جایگزینی استابیلایزرهای پایه فلزات سنگین حرکت می‌کنند.
در سالهای اخیر تلاش جهانی بسیاری جهت جایگزین نمودن افزودنی‌های فلزات سنگین با مواد دیگر انجام شده است. از مهمترین آنها استابیلایزرهای پایه‌ی کلسیم-روی می‌باشد که مناسب‌ترین جایگزین غیر سمی و زیست محیطی برای استابیلایزرهای پایه سربی هستند و به همین دلیل سریعاً در حال توسعه در عرصه‌ی جهانی هستند. در صنعت پی‌وی‌سی اروپا، این جایگزینی توسط برنامه‌های داوطلبانه‌ای همچون Vinyl2010 و VinylPlus در حال پیگیری است.
تاریخچه ی جایگزینی استابیلایزرهای پایه سرب با استابیلایزرهای غیرسمی Ca/Zn
از ابتدای دهه 90 میلادی، کمپانی‌های مختلف به سمت تولید استابیلایزرهای بدون سرب روی آوردند.
در سال 1997 در کنفرانس تغییرات اقلیمی زیر نظر سازمان ملل (COP3) توافقاتی برای کاهش آلودگی‌های گلخانه‌ای شامل (دیاکسید کربن) و فلزات سنگین (شامل سرب) حاصل شد.
از ابتدای قرن جدید، اتحادیه اروپا، طبق مفاد دستورالعمل پسماندهای تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی (WEEE) و به موازات آن دستورالعمل منع استفاده از مواد خطرناک (RoHS)، تصمیم به استفاده بیشتر از محصولات بازیافتی و همچنین عدم استفاده از 6 ماده در محصولات الکتریکی از جمله سرب به عنوان استابیلایزر حرارتی پی‌وی‌سی کابلی گرفت. از آن به بعد طبق دستورالعمل‌های مرتبطی کشورهای آمریکای شمالی(برنامه EWRA)، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و چین (به تازگی) نیز استفاده از سرب را محدود کردند. روند کاهش استفاده از محصولات پایه سرب، بخصوص در اروپا، ادامه پیدا کرد.
به عنوان مثال در سال 2016 تولیدکنندگان محصولات پی‌وی‌سی اروپایی اعلام کردند، استفاده از پایدارکننده‌های سرب را در همه محصولات خود به صفر رسانده‌اند. از همان ابتدای این تغییرات طیف گسترده‌ای از پایدارکننده‌های جدید در بازار اروپا معرفی شد و در این میان پایدارکننده‌های نوع کلسیم-روی (Ca-Zn) فروش و استقبال بیشتری را به خود اختصاص دادند. امروزه بیشترین مصرف استابیلایزرهای پایه سرب در آسیا و آفریقا بخصوص چین و هند است.
انتظار می‌رود بازار استابلایزرهای پایه کلسیم روی در جهان نیز طی سالهای 2016-2020سالانه 5.7 درصد رشد داشته باشد. با گذر زمان هم میزان کلی استفاده از استابیلایزرهای فلزات سنگین کاهش یافته و هم استابیلایزرهای پایه سرب بطور کلی در حال حذف شدن هستند.
مقایسه ی کاربردی استابیلایزرها (راهنمای صنایع برای استفاده از انواع استابیلایزرها)- در بازار اروپا
ترکیبات پایه‌ی Ca/Znدر طی چندین سال اخیر در صنعت پایدارکننده‌ها مورد توجه قرار گرفته و همانطور که مشاهده می‌شود، امروزه یکی از مهمترین طبقات از بازار استابیلایزرها را به خود اختصاص داده‌اند. در کشورهای پیشرفته، به مرور زمان، به دلیل خواص فرایندی مناسب، خواص مطلوب در محصول نهایی و مهمتر از آن غیر سمی بودن، این ترکیبات جایگزین ترکیبات پایه سرب شدند.
در حال حاضر حرکت جهانی به سوی حذف کامل ترکیبات سرب و جایگزینی آن با ترکیبات حاوی Ca/Zn است. همچنین استفاده از ترکیبات ارگانیکی در این محصولات خواص پایداری حرارتی بالاتری را ایجاد می‌کند. شرکت کیمیاران در ایران از پیشگامان این حرکت محسوب می‌شود و اخیرا با راه‌اندازی کمپین «پی‌وی‌سی سبزتر» در تلاش است آگاهی جامعه صنعتی را در این زمینه افزایش دهد. همچنین این شرکت از سال 89 اقدام به تولید استابیلایزرهای کلسیم روی ارگانیک کرده است. برای آشنایی بیشتر با محصولات کلیک کنید.
